Νέο άρθρο

Τι συμβολίζει η σφραγίδα του προσφόρου;

Πρόσφορο ονομάζεται το ψωμί που προσφέρουμε στον Ναό, για να τελεσθεί η Θεία Ευχαριστία. Το πρόσφορο μαζί με το κρασί αποτελούν τα Τίμια Δώρα, τα οποία προετοιμάζονται για τη Θεία Λειτουργία και στη συνέχεια μεταφέρονται στην Αγία Τράπεζα.
Το σχήμα του προσφόρου είναι στρογγυλό, συμβολίζοντας την κοιλιά της Παναγίας, απ’ όπου γεννήθηκε ο Χριστός. Φέρει ανάγλυφο σχέδιο, το οποίο σχηματίζεται με σφραγίδα.
Στο κέντρο του προσφόρου βρίσκεται ένα κεντρικό τετράγωνο με τα γράμματα: ΙΣ ΧΣ ΝΙ ΚΑ (Ιησούς Χριστός νικά), το οποίο ονομάζεται «αμνός». Η ονομασία αυτή δόθηκε λόγω της προφητείας του προφήτη Ησαΐα ότι ο Μεσσίας θα οδηγηθεί στη θυσία σαν άκακο αρνάκι. Το κομμάτι αυτό προορίζεται να γίνει το «σώμα του Χριστού» στη Θεία Λειτουργία.
Το τριγωνικό κομμάτι στην αριστερή πλευρά του σχήματος φέρει τα γράμματα Μ και Θ (Μήτηρ Θεού), και συμβολίζει την Παναγία. Το τετράγωνο κομμάτι στη δεξιά πλευρά με τα εννέα τρίγωνα συμβολίζει τις εννέα τάξεις των Αγγέλων και των Αγίων. Όλα αυτά τα κομμάτια τοποθετούνται στο άγιο δισκάριο, ενώ το υπόλοιπο πρόσφορο διανέμεται στους πιστούς ως αντίδωρο.
Παρακάτω θα βρείτε μια αγιορείτικη συνταγή για πρόσφορο.

Υλικά

• 2 φλ. τσαγιού αλεύρι μαλακό, κοσκινισμένο
• 5 φλ. τσαγιού αλεύρι σκληρό, κοσκινισμένο
• 1 φλ. τσαγιού προζύμι
• 1 φλ. τσαγιού χλιαρό νερό για το προζύμι (να μην είναι καυτό)
• 1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι
• χλιαρό νερό για το ζύμωμα (όσο πάρει)
• σφραγίδα ξυλόγλυπτη
• 2 ταψάκια διαμέτρου 25 εκ.

Διαδικασία
Για το προζύμι: Σε μια μεσαία ξύλινη γαβάθα ρίξτε ½ φλ. τσαγιού αλεύρι μαλακό και 1/2 φλ. τσαγιού αλεύρι σκληρό. Ανοίξτε με τα χέρια σας μια λακκούβα στο κέντρο, ρίξτε το προζύμι και προσθέστε το χλιαρό νερό. Δουλέψτε με τα χέρια το προζύμι μαζί με τα υπόλοιπα υλικά μέχρι το προζύμι να λιώσει τελείως και το μείγμα να γίνει ένας παχύρευστος χυλός. Σκεπάστε με καθαρή πετσέτα και κουβέρτα, και αφήστε το σε χώρο ζεστό, για 8 ώρες μέχρι να φουσκώσει. Ξεσκεπάστε της κουβέρτες και ρίξτε στη γαβάθα το αλάτι και λίγο-λίγο όλο το αλεύρι.
Ρίξτε σιγά σιγά το νερό και ζυμώστε για 15 λεπτά, μέχρι η ζύμη να είναι σφιχτή και να μην κολλάει στα χέρια και στην ξύλινη γαβάθα. Αφαιρέστε ένα κομμάτι όσο το μέγεθος του προζυμιού που χρησιμοποιήσατε, και τοποθετήστε το σε ένα πήλινο σκεύος με σκέπασμα. Αφήστε το εκτός ψυγείου για 12 ώρες για να φουσκώσει και στη συνέχεια τοποθετήστε το στο ψυγείο. Την υπόλοιπη ζύμη χωρίστε τη σε δύο μπάλες. Πασπαλίστε με λίγο αλεύρι τον πάγκο εργασίας και πλάστε κάθε πρόσφορο σε σχήμα στρογγυλό. Αλείψτε λίγο λιωμένο καθαρό κερί σε ένα ταψί και τοποθετήστε την κάθε ζύμη στο κέντρο του σκεύους. Απλώστε και στρώστε το πρόσφορο στο ταψί. Με ένα μαχαίρι κάντε στο κέντρο 9 ενωμένες μαχαιριές. Σταυρώστε το πρόσφορο με τη σφραγίδα. Τοποθετήστε τη σφραγίδα στο κέντρο του πρόσφορου με προσοχή, πιέστε τη με δύναμη και στρίψτε την ελαφρά. Σηκώστε τη σφραγίδα αργά αργά και πλάγια. Με ένα κλαδί από ξύλο τρυπήστε το πρόσφορο στον «αμνό» (στο μεσαίο τετράγωνο της σφραγίδας) στις 4 γωνίες. Έπειτα κάντε 8 τρύπες (κάτω, δεξιά, αριστερά) σχηματίζοντας τον σταυρό. Συνολικά θα πρέπει να έχουμε 12 τρύπες που συμβολίζουν τους Αγίους Αποστόλους.

Σκεπάστε το ταψί με μια φαρδιά λεκάνη και από πάνω ρίξτε με μια κουβέρτα. Αφήστε να φουσκώσει για μία ώρα (προσοχή να μην παραφουσκώσει η ζύμη). Προθερμάνετε το φούρνο στους 200 βαθμούς, και ψήστε σε αυτή τη θερμοκρασία για 15-20 λεπτά στις αντιστάσεις πάνω κάτω στην προτελευταία σχάρα. Χαμηλώστε την θερμοκρασία στους 180 βαθμούς και σκεπάστε το πρόσφορο με λαδόκολλα ή αλουμινόχαρτο όταν πάρει χρώμα. Αφήστε για 40 λεπτά μέχρι να ψηθεί και να ροδίσει. Βγάλτε το πρόσφορο από τον φούρνο σκεπάστε για λίγα λεπτά με καθαρή πετσέτα να ιδρώσει για να βγει πιο εύκολα. Τοποθετήστε σε καθαρή πετσέτα το πρόσφορο και σκεπάστε το. Μετά από μισή ώρα αλλάξτε την πετσέτα που έχει νοτίσει από τους αχνούς του ζεστού προσφόρου, και αφήστε το σκεπασμένο με στεγνή πετσέτα για να διατηρηθεί μαλακό ή ακουμπήστε το όρθιο στον τοίχο για να στεγνώσει. Αφού κρυώσει εντελώς το πρόσφορο, τυλίξτε το με μια καθαρή πετσέτα και κλείστε το σε νάιλον σακούλα. Βάλτε το στο ψυγείο. Διατηρείται έως και μία εβδομάδα.